مقدمه
تجهیزات پزشکی مانند همه علوم و فنون در قرن بیستم تغییرات و پیشرفتهای بسیاری را تجربه کردهاند و همچنان روز به روز بر شتاب این تغییرات افزوده میشود. از اولین عینکها و گوشیهای معاینه تا ابزارهای جراحی که ساخته شده، تجهیزات پزشکی شامل تعداد بی شماری از وسایل و دستگاهها با پیچیدگیها و تنوعهای آنها به عنوان جزء حیاتی حوزه پزشکی شناخته میشوند.
با توجه به کاربرد این تجهیزات که مستقیم و غیرمستقیم با سلامت انسانها مرتبط هستند، دقت و صحت عملکرد آنها نیز روز به روز از حساسیت بالایی برخوردار شده است. بنابراین، تدوین استانداردها و ایجاد روشهایی که نظارت بر چگونگی و شرایط عملکرد این تجهیزات باشد، از همان آغاز مورد توجه قرار گرفت و تأکید بر رعایت و پایش این استانداردها نیز اهمیت بسیاری یافت.
تقسیمبندی تجهیزات پزشکی
در یک نگاه کلی، تجهیزات پزشکی را میتوان به سه گروه تقسیم کرد. این تقسیمبندی همه تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و غیره را در بر میگیرد:
- اندازهگیری و سنجش پارامترها
- مثال: فشارسنج
- تشخیصی و تصویربرداری
- مثال: MRI
- درمانی
- مثال: دستگاه فیکو
گروه اول طیف وسیعی از دستگاهها را در بر میگیرد که به ظاهر چندان ساختاری پیچیده ندارند، اما به دلیل نوع کاربردشان از حساسیت بالایی برخوردارند. دستگاههای فشارسنج، ترمومتر، ترازو، اکسیمتر و موارد مشابه در این گروه قرار دارند. بنابراین، کافی است که در این گام اول، مقادیر اندازهگیری صحیح و مطمئن نباشند که میتواند تأثیرات منفی روی فرآیندهای بعدی را ایجاد کند.
پس از آنکه شرح حال بیمار دریافت و پارامترهای لازم با دستگاههای گروه اول سنجیده شد، برای تشخیص نوع بیماری معمولاً از تجهیزات گروه دوم استفاده میگردد. دستگاههایی مانند نوار قلب، سونوگرافی، رادیولوژی، نوار مغز و موارد مشابه در این گروه قرار دارند.
برخی دستگاهها به وسیله ویژگیهای خاص و نیازمند به تنظیمات و خدمات خاصی هستند، این تجهیزات به عنوان گروه سوم دستهبندی میشوند. کلیه تجهیزات بخشهای رادیوتراپی، فیزوتراپی، ICU، اتاق عمل و موارد مشابه در این دسته قرار دارند.
الزامات اساسی نگهداشت وسایل و تجهیزات پزشکی
الزامات اساسی نگهداشت وسایل و تجهیزات پزشکی بر پایه سه مبحث ایمنی، عملکرد و کالیبراسیون استوار میباشد.
ایمنی
ایمنی اولین و مهمترین گام در مبحث طراحی، ساخت، نصب، بهرهبرداری و نگهداشت وسایل و تجهیزات پزشکی میباشد. ایمنی در این زمینه شامل ایمنیهای متنوعی میشود که باید مد نظر قرار گیرد:
- ایمنی الکتریکی
- ایمنی الکترومغناطیسی
- ایمنی امواج الکترومغناطیسی
- ایمنی اشعه
- ایمنی شیمیایی
- ایمنی عفونی
- ایمنی محیط
- ایمنی کاربری
اهداف نگهداری تجهیزات پزشکی
موضوع نگهداری یکی از مباحث مهم در مدیریت تجهیزات پزشکی در بیمارستانها میباشد. بدون رعایت اصول نگهداری، تجهیزات با هر کیفیت و با هر سیستم مدیریتی عمر چندانی نخواهند داشت. به طور کلی، اهداف نگهداری تجهیزات پزشکی عبارتند از:
- به حداکثر رساندن دسترسی به دستگاه و قابلیت اعتماد (Reliability).
- افزایش عمر مفید دستگاهها و جلوگیری از خرابی زودهنگام.
- کاهش زمان خاموشی دستگاه (downtime).
- حداکثر کردن بازگشت سرمایه (Return on investment).
- پیشگیری از اسراف در مصرف ملزومات و قطعات یدکی.
- کاهش هزینههای دستگاه.
نگهداری تجهیزات پزشکی را میتوان به دوروش کلی تقسیم کرد:
الف. نگهداری پیشگیرانه (Preventive Maintenance)
- این نوع نگهداری با بازدید در فواصل زمانی از پیش تعیین شده یا طبق معیارهای مشخص صورت میگیرد تا احتمال وقفه در فعالیت دستگاه کاهش یابد. فواصل زمانی این بازدیدها باید حتی الامکان طبق نظر شرکت سازنده دستگاه باشد. در پایان هر بازدید بهتر است گزارشی از وضعیت تجهیزات ارائه شود. برای کنترل بهتر، بر چسب معینی حاکی از بازدید دستگاه با تاریخ بازدید قرار گیرد و در هر بازدید تعویض گردد.
ب. نگهداری اصلاحی (Breakdown or Corrective Maintenance)
- این نگهداری بعد از خرابی دستگاه به منظور بازگرداندن دستگاه به وضعیت و شرایط لازم برای فعالیت صورت میگیرد. در هر بار تعمیر باید گزارش تنظیم شود و در تاریخچه دستگاه ثبت شود. در این خصوص، مسئولین بخشها میتوانند تعمیرات مورد نیاز خود را از طریق شماره تلفن به واحد مهندسی اطلاع دهند.
نکات عمومی نگهداری تجهیزات پزشکی
- قبل از نصب دستگاه، از استحکام پایه و محل نصب آن مطمئن شوید.
- هنگام کشیدن دوشاخه برق دستگاه، هیچگزینه سیم آن را نکشید.
- از شارژ بودن باطری دستگاههایی که با باطری کار میکنند، اطمینان حاصل کنید.
- از قرار دادن سرم، دارو، ظرف مایعات روی دستگاه اجتناب کنید.
- در صورتی که مایع روی دستگاه ریخت، آن را خاموش کرده و از دو شاخه برق جدا کنید، سپس با یک گاز خشک تمیز کنید. اگر مایع به داخل دستگاه نفوذ کرد، دستگاه را از برق جدا کنید و با واحد تجهیزات پزشکی تماس بگیرید.
فهرست مطالب پاورپوینت تجهیزات پزشکی
مقدمه
تقسیم بندی تجهیزات پزشکی
الزامات اساسي نگهداشت وسايل و تجهيزات پزشكي
اهداف نگهداري تجهیزات پزشکی
نگهداري تجهیزات پزشکی را می توان به دوروش کلی تقسیم کرد :
نکات عمومی نگهداری تجهیزات پزشکی
نکات عمومی نگهداری تجهیزات پزشکی
انواع پروب و هند پیس
صفحه نمایش ها و صفحه کلیدهای تماسی :
دستگاههای اپتیکی
الکتروشوک
باطری
فشارسنج ها